Harry ile ne zaman tanışmalı?

Harry Potter filmleri aslında ne anlatıyor? Ve çocuklara bu filmleri nasıl izletmeli?

BURAK GÖRAL

Harry Potter’ın neden bu kadar sevildiÄŸini anlamak aslında romanlar ve filmler hakkında biraz fikri olanlar için hiç de zor deÄŸil. Hem yetim hem de öksüz bir çocuk olan Harry, kendisini sevmeyen bir aile tarafından Külkedisi muameleleriyle yetiÅŸtirilmektedir en baÅŸta. Aslında bir büyücü olduÄŸu ve eÄŸitimi için Hogwarts adlı büyücülük okuluna gitmesi gerektiÄŸi anlaşıldıktan sonra da bu hayatı kolaylaÅŸmaz. Aksine daha da zorlaşır. Üstüne üstlük Hogwarts’ta da çok baÅŸarılı bir öÄŸrenci deÄŸildir Harry. Filmlerin birinde kendisi de itiraf ediyor ki peÅŸindeki lanetli ve güçlü büyücü Lord Voldemort’la olan tüm karşılaÅŸmalarında biraz ÅŸans biraz da etrafındakilerden destek alarak saÄŸ çıkabildi. Yani öyle yüzde yüz bir kahraman deÄŸil. Öyle çok yakışıklı, karizmatik bir çocuk da deÄŸil. Yani aslında izleyenlerin kendilerinden çok uzakta görmeyecekleri bir karakter, inanılmaz zorluklar içeren bir fantezi dünyasında canhıraÅŸ bir ÅŸekilde hayatta kalma, huzur bulma mücadelesi veriyor. ÇoÄŸumuz da böyle deÄŸil miyiz zaten? Ama Harry Potter’ı da iÅŸte bu yüzden seviyor sevenler. Harry ortalamanın üzerinde bir kiÅŸilikte olsa da süper bir zekâya sahip olmayan, kusurları olan bir karakter. Serinin yaratıcısı J.K. Rowling’in en büyük baÅŸarısı bu da zaten, her ne kadar ortalık büyüden-büyücüden geçilmiyor olsa da, iyi kahramanlarını “insan olmak”tan hiç uzaklaÅŸtırmaması...

Farklı kiÅŸiliklerdeki çocuklar

Edebiyat ve sinemada her zaman tutan “seçilmiÅŸ kiÅŸi” kliÅŸesinin dışında Harry’nin büyücülük okulu Hogwarts’daki dersleri pek de iyi deÄŸildir. En yakın iki arkadaşından biri olan Hermione derslerle, büyülerle ve kültür-sanatla her zaman daha alakalı mesela. Harry’nin en yakın arkadaşı Ron’u da, Harry’i de adamakıllı çekip çevirecek kadar anaç üstelik. Ancak bu iyi özellikleri okulda onu popüler biri haline getirmeye yetmiyor. Hatta pek sevildiÄŸi bile söylenemez.

Rowling, sempatiyi ve sakarlığı ise daha çok Ron karakterine saklamış. Fiziksel özellikleriyle de cazibe merkezi olmaktan uzak olan Ron, izleyicilerin sevgisini kolayca kazanabilen bir karakter. Bu üç kusurlu karakterin kendilerine çok yabancı, fantastik bir dünyada verdikleri var olma mücadelesi “karanlık tarafına yenilmiÅŸ” (!) Lord Voldemort ve onun destekçilerinin de katkısıyla hayli renklendirilmiÅŸ.

Zaman zaman iyiyle kötünün birbirine karıştığı olay örgüsü, büyücülük eÄŸitimi alıyor olsalar da “büyüme”nin getirdiÄŸi binbir zorlukla baÅŸa çıkmaya çalışan çocukların tanıdık sorunları, renkli ve bazen de oldukça heyecanlı fantastik olaylar... Bu ÅŸahane formül üzerine büyük bir kültür fenomeni inÅŸa eden Rowling’i Harry Potter serisinin ticari potansiyeli ve kaçınılmaz baÅŸarısı için tebrik etmeli elbette.

J.K. Rowling’in Harry Potter serisi oldukça eÄŸlencelidir ve rahat okunur. Ä°çerdiÄŸi basit ve sıradan gibi görünen bir çocuÄŸun normallikten kahramanlığa geçiÅŸ süreci sadece çocukları deÄŸil büyükleri de etkiler.

Harry Potter filmleri

Yazarın ilk Harry Potter kitabı olan Felsefe Taşı’nda Harry’nin kendisini keÅŸfetmesi anlatılır. Annesi ve babası henüz o daha bebekken esrarengiz bir ÅŸekilde öldürülen Harry Potter, teyzesi, eniÅŸtesi ve onların ÅŸiÅŸman, kötü kalpli Dudley adlı oÄŸullarıyla birlikte yaÅŸamaktadır. Ancak teyzesi ve evin diÄŸer fertleri Harry’ye pek de iyi davranmaz ve onun hayatını adeta zehir ederler. Oysa Harry’nin kaderi çoktan çizilmiÅŸtir. Çünkü Harry tıpkı ölen annesi ve babası gibi bir büyücüdür ve ailesini öldüren kötü büyücü Lord Voldemort’un karşısına çıkabilmek için önce büyücülük okulu Hogwarts’ta eÄŸitim görmek zorundadır.

Harry, teyzesi ve eniÅŸtesinin tüm karşı çıkışlarına raÄŸmen Hogwarts’a gider ve eÄŸitiminin yanı sıra büyücülük âlemini tehdit eden bir güce karşı orada tanıştığı arkadaÅŸlarıyla beraber bir mücadeleye girer. Tabii ki Hogwarts’ın diÄŸer öÄŸrencileriyle arasında Harry’nin uyum sorunları da olacaktır. Ancak en yakın iki arkadaşı Ron Weasley ve Hermione Granger ile Hogwarts’ı ve dünyayı kötü büyücü Lord Voldemort’tan kurtarmaya çalışır.

Kanımca J.K. Rowling’in ilk kitabından uyarlanan Harry Potter ve Felsefe Taşı parlak bir film olsa da kitabındaki lezzete ulaÅŸamamıştı. Ä°kinci film Sırlar Çemberi de fazla uzamış bir film olarak çıkmıştı karşımıza. Ä°ki filmin de yönetmeni aslında genç izleyicilere hitap eden filmler konusunda son derece tecrübeli bir yönetmen olan Chris Columbus’tu halbuki. 

Azkaban Tutsağı ise sinematografik olarak üç filmin de en baÅŸarılısıydı birçok Harry Potter takipçisi için. Çünkü sonraki yıllarda Son Umut / Children of Men, Yerçekimi / Gravity ve Roma gibi filmlerle gittikçe daha da çok sevilen Meksika asıllı yönetmeni Alfonso Cuaron’du yönetmeni ve Harry Potter serisinin bu en karanlık sayılabilecek halkası da ona emanet edilmiÅŸti. 

Üçüncü film en karanlık olanı

Biliyorsunuz Harry, Hogwarts Büyücülük Okulu’nun üçüncü yılında en yakın arkadaÅŸları Ron ve Hermione ile dostluklarını daha da pekiÅŸtirir. Ancak ortalıkta dolaÅŸan bir haber okuldaki öÄŸrenciler kadar hocaları da tedirgin eder. Acımasız bir katil olan Sirius Black (Gary Oldman) 12 yıldır mahkûm olduÄŸu Azkaban hapishanesinden kaçmıştır ve büyük olasılıkla Hogwarts’a doÄŸru yola çıkmıştır. Ancak Sirius Harry için bir tehdit olarak deÄŸil destek olarak katılır hikâyeye. 

Ä°kinci filmdeki örümcek sahnesi gibi, bu filmdeki bir iki kurt sahnesi de çocuklar için biraz korkutucu olabilir.

Harry Potter kitaplarının en kalını olan AteÅŸ Kadehi Ä°ngiliz yönetmen Mike Newell tarafından çekildi. Aslında en zor kitaplardan da biri olmasının dezavantajlarını taşıyordu film. Harry, Hogwarts’ta bir tuzaÄŸa düÅŸürülüyor ve Lord Voldemort’un yeniden dünyaya geliÅŸine ÅŸahit oluyorduk. Bu arada ilk kez bir kızdan hoÅŸlanan Harry aÅŸk acısını da yavaÅŸ yavaÅŸ yaÅŸamaya baÅŸlarken Ron da giderek âşık olduÄŸu Hermione’yi kıskanıyordu...

Önceki filmdeki korku-gerilim öÄŸeleri de ciddi ÅŸekilde azaltılmış ve kimi bazı ağır sahneler de filmin temposunu düÅŸürmüÅŸtü. Yine de ciddi bir hayal kırıklığı olmasa da Voldemort’un canlandığı sahne hariç dördüncü filmin çok da büyük bir cazibesi yoktur.

Harry Potter’ın iki filme bölünen final macerası Harry Potter ve Ölüm Yadigarları’na kadarki diÄŸer iki film Harry Potter ve Zümrüdüanka YoldaÅŸlığı ile Harry Potter ve Melez Prens’te seri artık giderek tekdüzeleÅŸme emareleri gösteriyordu. Ancak iki filme bölünen son perde bütün bir külliyatı ve karakterlerinin çözülmelerini ustlalıkla saÄŸlıyordu. Özellikle birinci bölümünde film ana karakterlerinin iç dünyalarına, onların “normal olmaya özlem duyma” kliÅŸesine bile oldukça ölçülü yaklaşıyor. Ne önceki filmdeki sıkıcı ergen muhabbetlerine yenik düÅŸülüyor ne de hareket olsun diye yapılan aksiyon sahneleriyle zaman geçiriliyordu. Dokunaklı ve karanlık finaliyle tam bitmesi gereken yerde bitiriyordu bu ilk yarıyı. Final filmi ise bol sürprizli, büyük ve ihtiÅŸamlı bir “son savaÅŸ”ı içeren heyecanlı bir film.

Çocuklar Harry ile birlikte büyümeli

Harry ve arkadaÅŸlarının yavaÅŸtan ergenliklerini yaÅŸamaya baÅŸladıkları gerçeÄŸini göz önüne alarak Harry Potter filmlerinin anlatımı da onlarla paralel olarak olgunlaşıyor... Bizler bu süreci sinemada –son iki film hariç– her sene bir Harry Potter filmi izleyerek takip ettik. Romanları takip edenler de aslında aynı aralıkları beklemek durumunda kalıyordu. Dolayısıyla çocukların da bu filmlerin kahramanlarının büyüme süreçlerini daha iyi takip edebilmeleri, daha iyi anlayabilmeleri için bu sekiz filmi (son ikisi hariç) aralarında bir parça uzun aralıklar vererek izlemelerinde fayda var. Sakın bütün Harry Potter filmlerini bir hafta içinde ya da iki üç ay içinde tüketmeyin. Hem bu sayede çocuÄŸunuza sabırlı olma eÄŸitimini de vermiÅŸ olursunuz…

Çocukların Harry Potter’la birlikte büyümeleri onları oturup da ardı ardına tüketmelerinden çok daha doÄŸru bir hareket olur.

Ä°lk iki Harry Potter filmini çocuÄŸunuza 7-9 yaÅŸları arasında izletebilirsiniz. Özellikle üçüncü film Azkaban Tutsağı serinin en karanlık filmlerinden biri; çocuÄŸunuz 10 yaşından önce izlemese iyi olur. Sonraki filmleri de 11-12 yaÅŸlarından itibaren izletmek en doÄŸrusu. Tabii bu zamanda diÄŸer filmleri onların ilgi ve bilgisinden uzak tutabilmek ayrı bir baÅŸarı olacaktır...