Çocukları YouTube'un zararlı videolarından nasıl korumalı?

Dünya genelinde her bir dakikada 400 saatlik videonun yüklendiği dev bir medya YouTube.Günümüzde 16-24 yaş aralığının yüzde 72’sinin YouTube’da video izlemekte olduğu söylenmekte.Youtube’un bazı insanlarda bir bağımlılık yarattığı artık bilinen bir gerçek.

Peki çocuklar YouTube’da en çok hangi videoları izliyorlar?

1. Sevdikleri karakterlerin parodi amatör videoları...
Süper kahraman kostümlerinden üretilmiş abartılı ve kimi zaman da ölçüsüz mizah videoları.

2. Ebeveynlerin de dahil olduğu rahatsız edici videolar
Bazı anne babalar çocuklarını kullanarak tıklanma sayılarını arttırmak ve ünlü olmak peşindeler. Çok masum ve faydalı olanlarının yanısıra küçük çocuklarına makyaj yapan, oyuncakları çekiçle kıran, etraftaki insanlara kötü şakalar yaptıran, küfür ettiren, şakacıktan çocuğunu döven ebeveyn videoları var. 

3. Sinsice hazırlanmış reklam – ürün tanıtımları
Yapılan araştırmalarda ürün tanıtımlarının ciddi bir etkisi olduğu söyleniyor. Youtube genelinde ürün tanıtım videolarını izleyenlerin yüzde 45’inin sonra gidip bu ürünleri satın aldığı belirlenmiş. 

4. Oyun oynayan çocukların videoları & Youtuberlar
Kendi kendilerini oyun oynarken çeken bu ergenler, oyunları sırasında küfürle ve bol argoyla yorumlar yapmaktalar. Çocuklar kendilerinin de sevdiği oyunları oynayamadıkları zamanlarda bu videolarla tatmin oluyorlar özellikle. Türkiye’de Youtuber olmanın ilk adımlarından biri bu. Önce çocukları bunlarla kendilerine çekiyorlar sonra ikinci aşamada komik ve biraz da tehlike içeren deneyler ve şakalar yaparak popülerliklerini arttırıyorlar. 

5. Kışkırtma / ifşa ve reaksiyon videoları
Birilerine video ve müzikler aracılığıyla sataşmak, alay etmek için yapılan videolar bunlar. Ya ünlü birine ya da arkadaşlarına yapıyorlar kişiler bu videoları. Reaksiyon videoları ise çok beklenen bir filmin, oyunun fragmanının ya da herhangi ilginç bir olayın videosunu izlerken gösterdikleri tepkilerin yer aldığı videolar.  

6. Kötü hazırlanmış, zararlı ya da faydasız içerikler
Bizim için çok anlamsız gelebilir bu içerikler ama inanın bunlar çocuklar tarafından çok izleniyorlar.

Çocuklarınızı YouTube’un zararlı içeriklerinden nasıl koruyabilirsiniz?

Öncelikle sizin de YouTube'a üye olmanız şart. Çünkü bu konuda yapacağınız kimi aktiviteler ancak üyelikle gerçekleştirilebiliyor.

1. Youtube’un ayarlar kısmında “kısıtlı mod”u açık hale getiriniz. Böylece çocuğunuzun yetişkinler için hazırlanmış pek çok içeriğe erişimi engellenmiş olacak.

2. Bir reklam engelleyici program indirmelisiniz. Bunun ingilizce adı “ad blocker”. Bu programların kurulması kolay ve ücretsiz olanları da var.

3. Çocuğunuz için kendi video çalma listesini oluşturun. Her bir videoyu kendiniz de başından sonuna izleyerek seçiniz ve listeye koyunuz. Birkaç saatlik bir video listesi, onu kontrolsüzce videodan videoya sarsılmasına engel olur.

4. Kesinlikle nasıl videolar izlediğini sık sık kontrol ediniz. Yine ayarlar bölümünde ‘arama geçmişi’ne bakarak, youtube’da hangi konularda arama yaptığını da görebilirsiniz. Eğer yaşından büyük bir konuda video arattıysa, çocuğunuzla o konuyu konuşmaya çalışmalısınız. Onu cezalandırmak değil, onun meraklarını zararlı ve yanlış olabilecek bir videoyla değil doğru bilgiyle gidermenin yollarını bulmalıyız.

5. Autoplay (otomatik oynat) özelliğinin açık olup olmadığını kontrol ediniz. Bir kullanıcı sayı sayan tren videosundan itibaren autoplay özelliğiyle, hiç müdahale etmeden 12 adımda mastürbasyon yapan Mickey Mouse videosuna ulaşmış!

Çocuklara bu zamanda Youtube izleyemezsin, bilgisayar oyunu oynayamazsın demek artık her zamankinden daha zor ve pek de mümkün değil. Ama onları zararlı video içeriklerinden elimizden geldiğince koruyabilir, yerlerine daha yararlı ve yine keyifle izleyecekleri içerikler koyabiliriz.

Birdenbire başlayan karanlık korkusu, bazı hayvanlara yönelik fobiler böyle videolar izlendiğinin habercisi olabilir, dikkatli olun...

Burak Göral