Internet sadece büyüklerin değil, çocukların da hayatının bir parçası haline geldi. Öyle ki ebeveynler, bazen çocuklarının tabletleriyle uyuduklarını ve en sevdiği oyuncakları arasında ilk sıranın akıllı telefona ait olduğunu söylüyor. Çocukların teknolojiye olan bu düşkünlüğü göz önünde bulundurulunca New York Times’ta çıkan haber bir hayli dikkat çekici. Çünkü söz konusu habere göre, çocuklar insanlara internetten daha fazla güveniyor.
Çocuklar Kime Güvendiklerine Dikkat Ediyor
Günümüzde, çocuklar teknolojik cihazları sadece oyun oynamak, çizgi film izlemek veya YouTube’ta sevdiği kişilerin videolarını takip etmek için kullanmıyor; aynı zamanda bu cihazlarla konuşuyorlar da. Akıllı telefonların bazılarında bulunan Siri veya başlı başına bir cihaz olan Akexa, sorulan sorulara yanıt veriyor ve tavsiyelerde bulunuyor. Fakat New York Times’ın haberine göre, çocuklar bu cihazlarla konuşsalar bile kime güvendikleri konusunda dikkatli davranıyor. Örneğin, iki farklı kaynaktan çelişkili bilgi duydukları durumlarda, küçük çocuklar, doğru bilgiyi öğrenmek için yabancı birini değil; anneleri veya öğretmenleri gibi tanıdık insanları tercih ediyor. Ama yabancılara güvenmeye karşı temkinli olmalarına rağmen, küçük çocuklar internete güvenmeye daha da dikkat ediyor.
Bu güveni ölçmek için yapılan bir çalışmada, çocuklara bir hayvan hakkında soru sormaları istendi. 4 yaşındaki çocukların çoğu yabancıya sormayı seçerken 8 yaşındaki çocuklar internete sormayı tercih etseler de internetin verdiği cevaplara tamamen inanmadılar.
Teknolojiye Şüpheci Yaklaşım
Psikolog Sierra Eisen ve Angeline Lillard tarafından yapılan bir çalışmada, 4-6 yaş çocuklardan ve yetişkinlerden bilgisayar, tablet, akıllı telefon ve kitap gibi ortak nesneleri tanımlamaları istendi. Neredeyse tüm çocuklar bilgisayarı, tableti ve akıllı telefonu oyun oynamak, film izlemek ve fotoğraf çekmek için kullanabileceğini söyledi. Ancak, çocuklara köpekleri öğrenmek için hangi nesneyi kullanacakları sorulduğunda, genellikle kitabı seçtiler. Yetişkinler ise bilgisayarı seçti. Teknolojik cihazları kullanma deneyimlerine rağmen, küçük çocuklar bu cihazları yeni şeyler öğrenmenin bir yolu olarak görmüyorlar. Hatta bu cihazlara olan güvenlerini test etmeye çalışıyorlar. Örneğin yapılan başka bir araştırmaya göre, çocuklar Siri veya Alexa'ya benzer yeni bir sesle çalışan dijital asistanlara, cevaplarını zaten bildikleri sorular soruyor. Bu soruların başında “Benim adım ne?”, “Kaç kardeşim var?” gibi kişisel sorular geliyor. Bu gösteriyor ki çocuklar, tıpkı yeni bir insanla tanıştıklarında nasıl tedbirli davranıyorsa, teknoloji ile rahat olmak ve ona olan güvenini arttırmak için biraz zamana ihtiyaç duyuyor.
Sonuç olarak denilebilir ki küçük çocuklar, cihazlara sorular sorduklarında, yanıt olarak duydukları her şeye inanmıyorlar ve ne olursa olsun bir insana sormayı tercih ediyorlar. Fakat yine de yetişkinler çocuklarla sadece internet güvenliği ve sosyal medya kullanımı hakkında değil, aynı zamanda internetin daha temel özellikleri hakkında da konuşması, çocukların teknoloji ile sağlıklı bir ilişki kurmasına yardımcı olur.
* Selinay Yüksel
Kaynakça
Danovitch, J. (2020, April 17). Your Kid Trusts Humans More Than the Internet. The New York Times: https://www.nytimes.com/2020/04/17/parenting/children-smartphone-screen-time.html adresinden alınmıştır
0 Yorum